Η επιλογή της συντηρητικής ή της ριζικής χειρουργικής επέμβασης (μαστεκτομή) στον καρκίνο του μαστού δεν είναι μία εύκολη επιλογή. Εξαρτάται από σημαντικούς παράγοντες τους οποίους θα τους εκτιμήσουμε και θα βασιστούμε για να αποφασίσουμε τι θα προτείνουμε στη γυναίκα. Όπως προανέφερα η γυναίκα είναι εκείνη που αποφασίζει το πώς θα αντιμετωπίσει το πρόβλημα της. Φυσικά μετά από λεπτομερή και τεκμηριωμένη ανάλυσή του.
Οι βασικοί παράγοντες που θα μας επηρεάσουν στην επιλογή του είδους της χειρουργικής επεμβάσεως με γνώμονα να έχει η γυναίκα καλό Ογκολογικό και Αισθητικό αποτέλεσμα. Οι παράγοντες που θα εκτιμηθούν είναι : η ηλικία της γυναίκας, το μέγεθος του ογκιδίου την ώρα της διάγνωσης, και όχι μετά την προεγχειρητική χημειοθεραπεία, το μέγεθος του ογκιδίου σε σχέση με το μέγεθος του μαστού της γυναίκας, τα κλινικά, μαστογραφικά, υπερηχογραφικά, βιοπτικά ευρήματα, με το εάν έχουμε να κάνουμε με λοβιακό μη διηθητικό καρκίνο και το σημαντικότερο για την ίδια τον τόπο της μόνιμής διαμονής της.
Ιδιαίτερα στις νέες γυναίκες θα πρέπει ακόμη να ληφθεί υπόψη η κληρονομικότητα, αν έχει υποβληθεί σε εξωσωματικές και πόσες, ή πρόκειται να υποβληθεί; ή ακόμη εάν δεν έχει τεκνοποιήσει και επιθυμεί να το πράξει. Όλοι αυτοί οι παράγοντες και ο καθένας ξεχωριστά έχουν τη σημασία τους.
Ξεχωριστά, θα ήθελα να αναφερθώ στον λοβιακό μη διηθητικό καρκίνο του μαστού. Στην περίπτωση αυτή χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή. Συνήθως το εύρημα διαπιστώνεται στην παθολογοανατομική εξέταση. Δεν είναι καρκίνος αυτός καθ’ αυτός, αλλά θεωρείται δείκτης για μελλοντική ανάπτυξή διηθητικού καρκίνου του μαστού, πορογενούς ή λοβιακού, χωρίς όμως να είναι και βέβαιο ότι θα αναπτυχθεί. Υπάρχουν δύο Σχολές, η μία είναι υπέρ της παρακολούθησης της γυναίκας και η άλλη υπέρ της υποβολής της γυναίκας άμεσα σε αμφοτερόπλευρη υποδόρια αφαίρεση του μαζικού αδένα (υποδόρια μαστεκτομή- Αντζελίνα Τζολί). Προσωπικά, είμαι και εγώ μεταξύ εκείνων που προτείνουν τη δραστική άμεση παρέμβαση για τους εξής λόγους: το λοβιακό μη διηθητικό στην πλειοψηφία των περιπτώσεων είναι πολυεστιακό, αν αναπτυχθεί στη συνέχεια λοβιακός διηθητικός καρκίνος, τις περισσότερες φορές δεν απεικονίζεται στη μαστογραφία. Ως εκ τούτου δεν μπορεί να γίνει πρώιμη διάγνωση.
Όλα τα ανωτέρω μας κάνουν να σκεφθούμε και να προτείνουμε στη γυναίκα τη μέθοδο που εμείς ως ειδικοί πιστεύουμε ότι θα έχει τη μικρότερη πιθανότητα τοπικής υποτροπής στο μέλλον.
Είναι γνωστό ότι, όταν προτείνουμε στην ασθενή μας μια επέμβαση συντηρητική είμαστε «καλοί», ενώ αν μιλήσουμε για αφαίρεση μαστού, γινόμαστε αυτόματα «κακοί»! Μπορείτε όμως να σκεφθείτε για λίγο, κάποια πράγματα που μπορούν να συμβούν σε μια γυναίκα που δεν πρέπει να υποβληθεί σε συντηρητική επέμβαση, αλλά της προτείνεται η συντηρητική επέμβαση μόνο και μόνο για να της είμαστε ευχάριστοί;
Η γυναίκα λοιπόν που επέλεξε να κάνει συντηρητική θεραπεία, αυτή υποβάλλεται σε προεγχειρητική ή μετεγχειρητική χημειοθεραπεία (διαρκεί 4-5 μήνες). Για την πλήρη επούλωση του τραύματος χρειάζονται άλλες 15 μέρες. Για τη μετεγχειρητική Ακτινοθεραπεία, εφ’ όσον δεν αφαιρέθηκε ο μαστός, άλλες 5-6 εβδομάδες. Συνολικός χρόνος θεραπείας, 6-7μήνες.
Τελειώνουν οι θεραπείες, η ψυχολογία της ασθενούς αρχίζει να φτιάχνει και μόλις πια έχει ηρεμήσει, ύστερα από 3-4 χρόνια εμφανίζεται η τοπική υποτροπή που αναστατώνει πλήρως τη γυναίκα και φέρνει ξανά τα πάνω-κάτω. Και το πλέον χειρότερο σκεφθείτε αν η γυναίκα είναι νέα και εν τω μεταξύ τυγχάνει να είναι και έγκυος! Και εμείς οι Μαστολόγοι όταν αντιμετωπίσουμε καρκίνο του μαστού σε εγκυμονούσα, σοκαριζόμαστε, επειδή η γυναίκα αντί να χαρεί και να απολαύσει την εγκυμοσύνη και τον τοκετό της αναγκάζεται να αντιμετωπίσει μια δύσκολη κατάσταση που ταυτόχρονα γίνεται πιο δύσκολη λόγω του νεαρού της ηλικίας της, την επιθετικότητα του όγκου και του εμβρύου που κυοφορεί. Αντιλαμβάνεστε λοιπόν ότι σκοπός και στόχος μας όταν επιλέγεται το είδος της χειρουργικής επέμβασης είναι να αποφεύγεται τουλάχιστον η τοπική υποτροπή.
Δρ Λυδία Ιωαννίδου-Μουζάκα
Χειρουργός–Γυναικολόγος, Μαστολόγος-Ογκολόγος, ε. Καθηγήτρια Ιατρικής Σχολής Παν/μίου Αθηνών, Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Μαστολογίας, Εθνικός Εκπρόσωπος στην ΕΕ για τον καρκίνο του μαστού και τα Κέντρα μαστού, Εκπρόσωπος του Π.Ι.Σ. στη UEMS για τις ανάγκες στη χειρουργική εκπαίδευση στον καρκίνο του μαστού, Δ/ντης Ελληνικής Σχολής Μαστολογίας
www.mastologos.gr
e-mail: lydiamouzaka@yahoo.gr
